Instytut Inżynierii Chemicznej PAN

Prof. dr hab. inż. Andrzej Burghardt

Dyrektor Instytutu w latach 1970-2003

Profesor Andrzej Burghardt urodził się 9 grudnia 1928 roku w Falenicy, w powiecie otwockim w rodzinie inteligenckiej. Po ukończeniu Liceum Ogólnokształcącego w Opolu podjął studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej, uzyskując w roku 1954 dyplom magistra inżyniera chemii w specjalności inżynieria chemiczna.

Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w Biurze Projektów Przemysłu Koksochemicznego "Koksoprojekt" w Zabrzu, gdzie zatrudniony był do roku 1964 na stanowisku starszego projektanta a następnie doradcy technicznego. Opracował wówczas cały szereg projektów z zakresu chemicznej przeróbki węgla, z których większość została zrealizowana w krajowych zakładach kokso- chemicznych. Już w 1955 roku rozpoczyna pracę naukowo-dydaktyczną jako asystent w Katedrze Inżynierii i Konstrukcji Aparatury Politechniki Śląskiej w Gliwicach, gdzie, pracując do roku 1966, zajmował kolejno stanowiska asystenta, starszego asystenta, a od roku 1962 - po obronie pracy doktorskiej wykonanej pod kierunkiem Prof. Tadeusza Hoblera - adiunkta. Recenzentami tej pracy byli Prof. S.Ochęduszko i Prof. J.Ciborowski. W roku 1963 wyjeżdża na roczny staż naukowy do Imperial College of Science and Technology w Londynie, gdzie pod kierunkiem profesora K.G.Denbigha zajmuje się modelowaniem matematycznym zjawisk dyspersji wzdłużnej w reaktorach chemicznych. Tematyka ta stała się przedmiotem Jego pracy habilitacyjnej, która przedstawiona została Radzie Wydziału Chemicznego Politechniki Śląskiej w 1964r. W roku 1966 Prof. A.Burghardt przenosi się do Zakładu Inżynierii Chemicznej i Konstrukcji Aparatury PAN, kierowanego przez prof. T.Hoblera, gdzie zatrudniony zostaje na stanowisku docenta oraz zastępcy kierownika Zakładu ds. naukowych. Nie zrywa jednak kontaktu z Politechniką Śląską. W latach 1966-1980 prowadzi bowiem wykłady z podstaw inżynierii reaktorów chemicznych dla studentów specjalności inżynieria chemiczna oraz na kursach doktoranckich i podyplomowych.

O posiadanym już wówczas autorytecie naukowym Prof. A.Burghardta świadczy fakt, iż w roku 1970 po przejściu na emeryturę Prof. T.Hoblera, powierzono Mu kierownictwo Zakładu Inżynierii Chemicznej i Konstrukcji Aparatury PAN.

Stanowisko kierownika Zakładu piastował On do roku 1984, gdy Zakład, uzyskawszy prawa doktoryzowania, został przemianowany na Instytut Inżynierii Chemicznej PAN, a Prof. A.Burghardta powołano na stanowisko dyrektora instytutu. Funkcję tę pełnił nieprzerwanie do 2003 roku.

W roku 1971 Prof. A.Burghardt uzyskuje tytuł profesora nadzwyczajnego, a osiem lat później, w 1979 r., profesora zwyczajnego nauk technicznych.

W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych Prof. A.Burghardt był wielokrotnie zapraszany na wykłady przez europejskie i amerykańskie uniwersytety. Można tu wymienić takie uczelnie jak: Uniwersytet Kalifornijski (1978), uniwersytety angielskie: Cambridge (1976, 1984), w Londynie (1977), Birmingham (1984), włoskie Uniwersytety w Padwie (1971), Genui i Mediolanie (1976), Uniwersytety w Jokohamie i Tokio, Japonia (1986).

Najbliższą współpracę nawiązał Profesor z Uniwersytetami w Republice Federalnej Niemiec, takimi jak: Uniwersytet w Erlangen (1979, 1988), w Monachium (1982), w Münster (1982), w Stuttgarcie (1988), Karlsruhe (1979, 1982, 1988, 1991). Wyrazem uznania Jego wysokich kwalifikacji zawodowych była propozycja prof. Schlündera, głównego redaktora VDI - Wärmeatlas, napisania do tego periodyku specjalnego działu, dotyczącego metodyki obliczeń kondensacji wieloskładnikowej.

W roku 1983 Prof. A.Burghardt zostaje wybrany członkiem korespondentem PAN, a w roku 1991 "członkiem rzeczywistym".

Już od początku kariery zawodowej Prof. A.Burghardt wyróżniany był wieloma nagrodami i odznaczeniami. Wymienić tu trzeba: Nagrody Indywidualne Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego (1964, 1967), Nagrodę Zbiorową I-go Stopnia Ministra Przemysłu (1989), Krzyże: Kawalerski (1985), Oficerski (1994) i Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1998).

Prof. A.Burghardt jest przewodniczącym Rady Redakcyjnej kwartalnika PAN „Inżynieria Chemiczna i Procesowa”, długoletnim redaktorem „Chemical Engineering and Procesing”, stałym recenzentem „Industrial and Engineering Chemistry Research” wydawanego przez American Chemical Society, a od 2005 roku redaktorem „Canadian Journal of Chemical Engineering”.

O ogromnym autorytecie naukowym Profesora świadczy wybór jego osoby na przewodniczącego Komitetu Inżynierii Chemicznej i Procesowej PAN w czterech kolejnych kadencjach, wybór na członka sekcji V Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej ds. Kadry Naukowej (lata 1976-1990) oraz członka Komisji Nagród Państwowych (1986-1990). W latach 1989-1991 uczestniczył w pracach Komitetu Nauki i Techniki oraz, przez 3 kolejne kadencje tj. w latach (1994-2002), był członkiem Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych.

Dorobek naukowy Prof. A.Burghardta obejmuje łącznie 7 monografii (w tym jedna o czterech wydaniach w języku niemieckim i tłumaczeniu na język angielski) oraz 160 publikacji, w których wiele zostało zamieszczonych w tak prestiżowych czasopismach jak Chemical Engineering Science, Chemical Engineering and Processing i innych. Prace Jego były wielokrotnie cytowane w czasopismach o cyrkulacji światowej, a opracowana przez Niego metodyka obliczeń optymalizacyjnych reaktorów chemicznych przedstawiona została w czterech zagranicznych monografiach.

Jego zainteresowania naukowe koncentrują się głównie na teorii reaktorów chemicznych. Można śmiało stwierdzić, że jest On twórcą polskiej szkoły inżynierii reaktorów chemicznych, a Jego monografia pt.: „Podstawy Inżynierii Reaktorów Chemicznych” była przez wiele lat fundamentalnym podręcznikiem dla wielu pokoleń studentów Politechniki Śląskiej.

W początkowym okresie, po powrocie ze stażu naukowego w Imperial College of Science and Technology w Londynie, były to prace związane z wyjaśnieniem wpływu zjawisk mieszania na zdolność produkcyjną reaktorów, określenie czułości parametrycznej reaktorów dla złożonych układów chemicznych czy wreszcie zagadnienia związane z optymalizacją reaktorów chemicznych. W następnych latach w pracach badawczych Prof. A.Burghardta pojawia się zainteresowanie zagadnieniami transportu masy w układach wieloskładnikowych i wielofazowych.

Przebywając w roku 1979 w "Institut tür Thermische Verfahrenstechnik” Uniwersytetu w Karlsruhe przedstawił opracowaną przez siebie uogólnioną metodę obliczeń aparatów do wymiany masy dla układów wieloskładnikowych. Wówczas prof. Schlünder, dyrektor Instytutu a równocześnie główny redaktor monografii VDI Wärmeatlas, doceniając oryginalność opracowanej metody, wystąpił z propozycją opracowania w tej książce rozdziału pt.: "Filmkondensation von Mehrstoffgemischen" dotyczącego metodyki obliczeń kondensacji wieloskładnikowej.

Opracowanie to, zawierające również dużą liczbę przykładów projektowych, ukazało się w trzech kolejnych wydaniach VDI- i Springer-Verlag w języku niemieckim oraz w tłumaczeniu na język angielski pt.: Heat Atlas.

W ostatnich latach w pracach Prof. A.Burghardta znaczącą rolę zaczęły odgrywać zagadnienia związane z dynamiką procesów zachodzących w reaktorach chemicznych, a przede wszystkim dynamiką procesów zachodzących w ciałach porowatych.

Opracował metodę analizy struktur stanów stacjonarnych występujących w tych układach wraz z ustaleniem obszaru parametrów, w którym możliwe jest występowanie wielokrotnych stanów stacjonarnych. Problematyką związaną ściśle z badaniami wielokrotnych stanów stacjonarnych jest określenie ich stabilności. W swych dalszych pracach Prof. A.Burghardt opracował metodykę badania stabilności stanów stacjonarnych układów reakcyjnych w oparciu o liniową dynamikę systemów. Metodyka ta, w tej części dotyczyła głównie tzw. bifurkacji statycznej, obrazującej zmiany stanów pracy reaktora chemicznego w wyniku nałożenia na proces zaburzeń zewnętrznych.

Natomiast niezmiennie istotnym zagadnieniem okazało się określenie warunków powstawania samowzbudnych oscylacji zmiennych stanu, pojawiających się w systemach reakcyjnych, tzw. bifurkacji do rozwiązań oscylacyjnych. Problemom tym Prof. A.Burghardt poświęcił wiele badań. Ich owocem było opracowanie uogólnionej teorii generowania rozwiązań oscylacyjnych w porowatym ziarnie katalizatora, w którym ma miejsce transport masy i energii. Prace te zostały przedstawione w kilku publikacjach w Chemical Engineering Science, znajdując szeroki oddźwięk w postaci wielu cytowań oraz ożywionej korespondencji z autorem. Zostały one również zebrane w osobnej monografii pt: "Dynamics of processes in a porous catalyst pellet". Wiele uwagi poświęcał Prof. A.Burghardt rozwojowi młodej kadry naukowej. Wypromował 8 doktorów, z których dwoje uzyskało stopień doktora habilitowanego (doc. L.Buzek, doc. W.Krajewski), a troje (A.Gawdzik, K.Warmuziński, G.Bartelmus) tytuł profesora.

Nie traci również kontaktu z młodzieżą; w latach 1993-1997 prowadzi wykłady i ćwiczenia z inżynierii reaktorów chemicznych w Instytucie Inżynierii Chemicznej i Urządzeń Cieplnych Politechniki Wrocławskiej.

Jest uczonym cieszącym się olbrzymim uznaniem polskiego i zagranicznego środowiska naukowego. W uznaniu Jego wybitnych osiągnięć naukowych o zasięgu światowym, niekwestionowanego autorytetu oraz zasad etycznych Senat Politechniki Śląskiej w marcu 2000 roku nadał prof. A.Burghardtowi tytuł Doktora Honoris Causa Politechniki Śląskiej. W listopadzie 2002 roku prof. A.Burghardt uhonorowany został tytułem Doktora Honoris Causa Politechniki Wrocławskiej. W 2003 roku w uznaniu jego niekwestionowanego autorytetu naukowego, rzetelności i obiektywizmu, wybrany został na przedstawiciela dyscypliny Inżynieria Chemiczna w Komitecie Badań Naukowych. Po reorganizacji KBN-u, został członkiem Rady Nauki i wszedł w skład Komisji Badań na Rzecz Rozwoju Gospodarki przy Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w której reprezentuje obecnie naszą dyscyplinę. Prof. Andrzej Burghardt jest osobą, która stworzyła szkołę związaną z teorią reaktorów chemicznych, a w pamięci swoich wychowanków pozostanie zawsze osobą, która służyła, i służy do dzisiaj, życzliwą pomocą w rozwiązywaniu trudnych zagadnień naukowych, dzieląc się swoją ogromną wiedzą i doświadczeniem.